İstanbul Anadolu Yakası Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosuna yapılan suç duyurusunda Hafter kontrolündeki Libya’dan çıkışı yasak olan petrolün Malta’dan ithal edilmiş gibi gösterilerek yurtiçinde satıldığına ilişkin belgeler de savcılığa sunuldu.
Eski Gemi Yakıt İkmalcileri Derneği Başkanı Ali Deniz Eraydın, savcılığa sunduğu belgelerde gemilerin Malta’dan petrol aldığına dair belgelerin sahte olduğunu, beyanname ve faturalarda çelişkili bilgiler yer aldığına dikkat çekerek sunduğu belgelerde bunların görülebileceğini belirtiyor.
Savcılığın suçlular hakkında TCK’nin 153/2 maddesinden işlem yapılmasını talep etmesine karşın hakkında suç isnat edilen Poliport Kimya AŞ, Polisan Holding AŞ, Alkagesta Ltd., Alkagesta Petrol ve Tarım Ltd., Coral Energy DMCC, Coral Eenergy PTE Ltd., Maddox SA, Maddoxs DMCC ve Anar Alizade hakkında henüz bir dava açılmadı.
Eraydın’ın “hileli sevkıyat” yapıldığı iddiasıyla verdiği dosyadaki yer alan sevkıyatlar şöyle:
BİRİNCİ SEVKIYAT
- MT TONY isimli geminin Malta’dan yüklediği 2.482.732 kilogram gasoili, Gebze Poliport Limanı’na boşaltmak üzere 04.11.2022 tarihinde gümrüğe beyanda bulunmuştur (Ek 1). İşbu beyanname uyarınca satıcı firma Alkagesta Ltd. Malta iken alıcı firma Alkagesta Ltd. Mersin olup ürünün yükleme limanı ve üretim ülkesi Malta, menşei ise Türkmenistan’dır. Hal böyle iken sevkıyata ilişkin tanzim edilen belgeler sair evraklar ile işbu beyanname açık çelişkiler ihtiva etmektedir. Öyle ki,
- Beyannamede alıcı konumunda Alkagesta Malta gözükmekte iken faturada (Ek 2) malı alan Alkesta Mersin’dir. Beyannamede yükleme limanı Malta olarak gözükmekte iken faturada ve gemi kaptanının tüm beyanlarında Malta OPL (liman sınırları dışı) olarak belirtilmiştir. İşbu kavram, Malta Limanı dışında anlamına gelmektedir.
- Keza geminin acentesi tarafından da yükleme limanı olarak “Malta Freeport Destripark) gösterilmiştir. (Ek 3) İşbu liman, fatura ve gemi kaptanının beyanlarının aksine, Malta sınırları içerisinde bulunmakta olup çoğunlukla konteyner depolama hizmetine özgülenmiştir. Beyannamede ürün menşei Malta iken faturada Türkmenistan görünmüktedir.
- Mamafih ürünün yüklendiği liman ile ilgili, belge, kaşe, imza veya sorumlu kişi/şirket ismi yahut survey raporu gibi bir belge de mevcut değildir. Uluslararası ticarete konu edilmiş bir ürünün kimliğine dair bu nitelikte bir vesikanın namevcudiyeti, ticari hayatın teamüllerine aykırı nitelik arz etmektedir.
İKİNCİ SEVKIYAT
- MT ISTRA isimli geminin Malta’dan yüklediği 3.279.975 kilogram gasoili, Gebze Poliport Limanı’na boşaltmak üzere 24.11.2022 tarihinde gümrüğe beyanda bulunmuştur (Ek 4).
İşbu beyanname uyarınca satan firma Alkagesta LTD Malta iken alıcı firma Alkagesta LTD Mersin olup, ürünün yükleme limanı ve üretim ülkesi Malta iken menşei Türkmenistan’dır. Buna karşılık beyannamede alıcı firma Alkagesta LTD Mersin iken, faturada alıcı firma olarak Alkagesta Malta olarak gözükmektedir. Beyannamede yükleme limanı Malta iken, fatura ve gemi kaptanının beyanlarında Malta OPL (liman sınırları dışı) olarak görünmektedir. Yine gemi acentası tarafından da yükleme limanı olarak (Malta FREEPORT Destripark) olarak gösterilmiştir. Beyannamede ürün menşei Malta iken, faturada Türkmenistan’dır. Hülasa yine ürünün yüklendiği liman ile ilgili belge, kaşe, imza veya sorumlu kişi/şirket ismi yahut survey raporu gibi bir belge mevcut değildir.
ÜÇÜNCÜ SEVKIYAT
- MT TONY isimli geminin Malta’dan yüklediği 2.777.744 kilmogram gasoili, Gebze Poliport Limanı’na boşaltmak üzere 10.12.2022 tarihinde gümrüğe beyanda bulunulmuştur (Ek 7).
- İşbu beyanname uyarınca satıcı firma Alkagesta LTD Malta iken, alıcı firma da Alkagesta Mersin olup, ürünün yükleme limanı ve üretim ülkesi Malta iken menşei Türkmenistan’dır. Buna karşılık alıcı beyannamede alıcı firma Alakesta LTD Mersin olarak görünürken, faturada alıcı firma ise Alkagesta Malta olarak gözükmektedir (Ek 8). Beyannamede yükleme limanı Malta iken, fatura ve gemi kaptanının tüm beyanlarında Malta OPL’dir. Yine gemi acentası tarafından yükleme limanı olarak “Malta FREEPORT Destripark) gösterilmiştir (Ek 9). Beyannamede ürün menşei Malta iken faturada ise Türkmenistan’dır. Hülasa yine ürünün yüklendiği liman ile ilgili belge, kaşe, imza ve sorumlu kişi/şirket veya survey raporu gibi bir belge mevcut değildir.
İşbu sevkıyata ilişkin özet beyan eksikliği nedeniyle 12.12.2022 tarihinde gümrük müdürlüğünde yükleme limanında yapılan tespit istenmiştir. Buna istinaden yetkililere, gemi kaptanı tarafından aceleyle üretildiği bariz olarak yükleyicinin imza ve kaşesinden yoksun bir belge ibraz edilmiştir. Öyle ki gemi kaptanı, sözde yükleme limanında hazırlanmış olan belgeye 25.11.2022 tarihi yerine, Poliport Limanı’na boşaltma tarihi olan 10.12.2022 tarihini yazmıştır (Ek 10).
TÜRKMEN PETROLÜ İHTİMAL DIŞI
İstanbul Anadolu Savcılığı’na suç duyurusunda bulunan Ali Deniz Eraydın, Malta’dan getirilen petrolün Türkmenistan menşeli olma ihtimalinin navlun bedelinin artması ve bunun da petrol fiyatına yansıması nedeniyle ticaretin olağan akışına aykırı olduğunu belirterek Türkmenistan petrolünün nerelere ve hangi yollarla satıldığına ilişkin de şu bilgileri veriyor: “Türkmenistan menşeli olduğu iddia edilen söz konusu petrol ürünlerinin önce Malta’ya ulaştırılması, akabinde de Türk limanlarına getirilmesi denizcilik sektörünün olağan akışına aykırı nitelik arz etmektedir. Nitekim Malta ve çevresine coğrafi olarak bu bölgelere yakın rafineri ve depolardan gasoil tedarik edilmektedir. Türkmenistan menşeli petrol ürünleri ise yaz aylarında gemilerle Rus limanlarından Karadeniz’e çıkarılmakta ve buradan diğer limanlara ulaştırılmaktadır. Nehir tipi gemilerin seyir mesafelerinin kısıtlı olması nedeniyle de bu ürünler genellikle Karadeniz’e kıyısı olan devletler tarafından alınır. Kış aylarında ise Türkmenistan menşeli petroller, nehirlerin donması nedeniyle demiryolu ile Azerbaycan üzerinden Gürcistan’ın Kulevi ve Batum limanlarındaki depolara getirilip diğer ülkelere sevk edilmektedir. Mesafe uzadıkça navlun miktarı artacağı için Karadeniz ve Ege Denizi’nde bulunan limanlar Türkmen menşeli ürünlerin satılması için cazip değildir. Bu bağlamda ilgili sevkıyat konusu ürünlerin Türkmen menşeli olması ihtimal dahilinde değildir. Malta’dan yüklendigi iddia edilen sözde Türkmen menşeli ürün, Libya’dan yüklenen Hafter ve Wagner kontrolünde olan Rus menşeli Rus gasoil ürünüdür. Nitekim MT TONY ve MT ISRA gemilerinin beyan edilen tarihlerde Libya’nın Bingazi limanından sevkıyata çıktığı hususu Birleşmiş Milletler’in yayımlamış olduğu rapor ile de ortaya çıkmıştır.”
